Więcej upadłości konsumenckich. Wciąż jest ich zbyt mało – mówią eksperci. Jak ogłosić taką upadłość?

Marcin Mongiałło
napisz do mnie ‹
moje inne artykuły ‹

W 2017 roku w Polsce upadło aż 12 tys. osób. Wzrost liczby upadłości konsumenckich względem 2016 roku wyniósł aż 25 procent – zauważył Puls Biznesu.

Zdaniem ekspertów, pomimo względnie dużego wzrostu liczby upadłości, jest ich wciąż... zbyt mało. W trudnej sytuacji ekonomicznej jest znacznie więcej osób, które z różnych przyczyn (także z braku wiedzy) nie korzystają z możliwości prawnych, które być może pozwoliłyby im na wyjście ze spirali zadłużenia.

Najczęściej upadłości ogłaszają mieszkańcy woj. mazowieckiego i śląskiego. Najmłodszy bankrut miał... zaledwie 7 lat, najstarszy – 49. Częściej bankrutują kobiety (55 proc.).

W 2017 r. opublikowano w Monitorze Sądowym i Gospodarczym 23 995 ogłoszeń związanych z toczącymi się postępowaniami upadłościowymi lub restrukturyzacyjnymi, w tym 5535 dotyczyły ogłoszenia upadłości konsumenckiej, 591 upadłości firm, a 348 to ogłoszenia o rozpoczęciu postępowania restrukturyzacyjnego.

Był to znaczący wzrost procentowy upadłości w stosunku do 2016 roku, w którym to w MSiG opublikowano 15 265 ogłoszeń związanych z toczącymi się postępowaniami upadłościowymi lub restrukturyzacyjnymi, w tym 4434 dotyczyły ogłoszenia upadłości konsumenckiej, 606 to ogłoszenia upadłości firm a 212 to ogłoszenia o otwarciu postępowania układowego lub sanacyjnego w ramach postępowania restrukturyzacyjnego. 

Upadłość konsumencka 

Przypomnijmy, że upadłość konsumencką może orzec sąd na wniosek wierzycieli lub samego dłużnika. Upadłość konsumencka to nic innego jak postępowanie sądowe przewidziane dla osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej i stali się niewypłacalni. Niewypłacalność oznacza, że dłużnik nie jest w stanie wykonywać swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Celem postępowania upadłościowego dotyczącego niewypłacalnej osoby fizycznej nie prowadzącej działalności gospodarczej jest jej oddłużenie. Umorzenie dotyczy całości lub części długów konsumenta, których konsument nie jest, ani nie będzie w stanie zapłacić.

Co należy zrobić, aby zgłosić upadłość konsumencką?

Pierwszym krokiem przy ogłaszaniu upadłości konsumenckiej jest sporządzenie wniosku do sądu, który należy  dokładnie uzasadnić, wskazując, w jakiej sytuacji był dłużnik, zaciągając zobowiązania, czyli jak wyglądały widoki na spłatę. Dłużnik stara się uprawdopodobnić, że miał prawo sądzić, że da radę spłacać ciążące na nim zobowiązania, ale zdarzyło się coś co spowodowało, że zmuszony został do zaprzestania regulowania swoich zobowiązań. Dłużnik może przytaczać wszelkie okoliczności, które go usprawiedliwiają, np. bardzo zły stan zdrowia, który uniemożliwia zarobkowanie. Może również zgłaszać wszelkie przesłanki zaznaczając, np., że ma na swoim utrzymaniu rodzinę i grozi jej (mu) bezdomność. Warto bowiem dodać, że sąd nie ogłosi upadłości konsumenckiej, w przypadku, gdy dłużnik popadł w stan niewypłacalności na skutek zawinionego działania lub rażącego niedbalstwa.

Przepisy regulujące upadłość konsumencką nie określają sztywnych ram czasowych dla przeprowadzenia upadłości konsumenckiej. Długość trwania całej procedury uzależniona jest każdorozowo od indywidualnej sytuacji. Przepisy co prawda przewidują, że rozpoznanie wniosku o upadłość konsumencką powinno nastąpić w przeciągu dwóch miesięcy, zauważyć jednak zależy, że jest to jedynie termin instrukcyjny.

Wniosek o ogłoszenie upadłości jest pismem procesowym, które zawiera ściśle określone elementy.

W każdym wniosku o ogłoszenie upadłości powinno znaleźć się:

• oznaczenie konsumenta – imię, nazwisko, PESEL, dokładny adres zamieszkania;
• aktualny i zupełny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników – chodzi o cały majątek, czyli m.in.: nieruchomości, samochody, papiery wartościowe, sprzęt RTV i AGD; zgromadzone pieniądze – w celu szacunkowej wyceny można posłużyć się średnimi cenami np.: z portali aukcyjnych;
• wskazanie miejsc, w których znajduje się majątek konsumenta (podanie dokładnego adresu);
• spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty (chodzi o wszystkie wierzytelności wymagalne i niewymagalne, majątkowe i niemajątkowe, w tym również stwierdzone tytułami egzekucyjnymi – np.: prawomocnymi wyrokami sądów, których konsument nie zaspokoił);
• spis wierzytelności spornych z zaznaczeniem zakresu w jakim dłużnik kwestionuje istnienie wierzytelności (chodzi o wszystkie wierzytelności, które konsument uważa za nienależne);
• listę zabezpieczeń ustanowionych na majątku dłużnika wraz z datami ich ustanowienia, w szczególności hipotek, zastawów i zastawów rejestrowych (chodzi o wszystkie zabezpieczenia ustanowione na majątku konsumenta);
• wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;
• pisemne oświadczenie konsumenta, że nie zachodzą okoliczności wskazane w w art. 4914 ust. 2 i 3 p.u.n. – negatywne przesłanki ogłoszenia upadłości

Uwagi

Opłata sądowa za wniosek o ogłoszenie upadłości wynosi 30 zł. Nie brakuje firm, które za pośrednictwo i poradnictwo w tym zakresie pobierają znacznie wyższe kwoty, w wysokości nawet kilku tysięcy złotych. Warto się zastanowić zanim skorzystamy z usług tego typu firmy. 

Poniżej poradnik dostępny na stronach Ministerstwa Sprawiedliwości:

https://ms.gov.pl/pl/dzialalnosc/broszury-i-publikacje/upadlosc-konsumencka

Źródła: Wiadomości Handlowe, Puls Biznesu, Gazeta Prawna, MSiG, Ministerstwo Sprawiedliwości